De Camino Portugués is een eeuwenoude pelgrimsroute vanuit Portugal naar de kathedraal van Santiago de Compostela, waar de relieken van Sint Jacob (Sant-Iago) worden bewaard. Sinds de 14e eeuw hebben miljoenen pelgrims deze zuidelijke route afgelegd.
Het lopen van de Camino Portugués biedt een unieke kans om de gastvrijheid, architectuur, cultuur en gastronomie van zowel Portugal als Spanje te ervaren.
Startend vanuit Porto zijn er twee mogelijke routes: de historische Camino Portugués Central door het binnenland en de iets langere kustroute de Camino Portugués Costal, waarbij de Camino de eerste 150 kilometer de Atlantische kust volgt om zich daarna bij de historische centrale route te voegen op weg naar Santiago. Wil je het liever wat rustiger aan met verkorte etappes? Dan hebben we ook een 21-daags ‘relax’programma voor de kustroute.
De Centrale Portugese Camino naar Santiago volgt de eeuwenoude route vanuit Portugal, via de vele onverharde wegen en bospaden, door historische dorpen en steden en over nog oudere Romeinse bruggen.
Ontelbare reizigers, handelaren en pelgrims liepen deze route, in ieder geval vanaf het begin van de 14e eeuw. Want na de voltooiing van de brug bij Barcelos in 1325 en de renovatie van de brug bij Ponte de Lima in ook rond die tijd, was het mogelijk om via een rechte route naar het Noorden te lopen.
Deze ‘nieuwe’ middeleeuwse route liep vanuit Porto (14 dagen) langs de nederzettingen Rates, Barcelos, Ponte de Lima (10 dagen), Valença (8 dagen), Tui, Redondela, Pontevedra en Caldas de Reis en viel grotendeels samen met de nog veel oudere Romeinse militaire weg waarvan nog steeds delen bestaan.
De route is door de eeuwen heen nauwelijks veranderd, maar op sommige plekken is deze aangepast vanwege toenemend (handels)verkeer. Om pelgrims in alle rust te laten wandelen, zijn er kleine omleidingen aangelegd die je door serene landerijen en schaduwrijke bossen leiden.
Tijdens je tocht kom je langs talrijke kapellen, kerken, kloosters en herbergen, ooit speciaal gebouwd om pelgrims op hun reis te ondersteunen. Daarnaast ontdek je indrukwekkende overblijfselen van de Romeinse tijd, zoals bruggen en wegen, vaak duidelijk herkenbaar aan de grote stenen die als plaveisel zijn gebruikt. Deze historische elementen geven de route extra charme en maken de wandeling tot een ware reis door de tijd.
De Portugese Camino langs de kust start vanuit Porto (15d) en volgt de Portugese kustlijn naar het Noorden. Parallel aan de klassieke centrale route. De route verbindt al eeuwen de kustplaatsen Vila do Conde, Esposende en Viana do Castelo, Vila Praia de Âncora en Caminha met elkaar in Portugal.
Na de overtocht met een veerboot of watertaxi vanaf het stadje Caminha (10d) gaat de route verder langs de kust van Spanje via het kleine Oia, het historische Baiona, Europa’s grootste vissershaven Vigo en als laatste Redondela. Vanaf deze plaats gaat de tocht verder via de route van de Camino Portugués Central tot aan Santiago de Compostela.
Met het 21-daagse Relaxprogramma, bestaande uit verkorte etappes (7-18 km), kun je volop van de omgeving genieten zonder jezelf te overbelasten. Het programma is ook geschikt als je minder fit bent. Bagagevervoer is inbegrepen, zodat je tijdens het wandelen alleen een lichte dagrugzak hoeft mee te nemen.
Beide routes hebben hun eigen kenmerken. Het meest voor de hand liggende verschil is wel dat de kustroute een nauwe relatie heeft met de Atlantische oceaan en praktisch het hele traject langs de kust loopt, Vooral als je hierbij de variant Senda Litoral (kustpad) volgt wat zelfs deels over vlonderpaden door de duinen loopt. De klassieke centrale route voert je door het rustige en groene binnenland. Dat is meteen het grootste verschil tussen beide.
Maar er is meer. Elke stad op de route heeft zijn eigen unieke culturele geschiedenis met de Camino naar Santiago. En het terrein waarin je loopt is ook sterk verschillend. Langs de kust is het vooral vlak terwijl het in het binnenland heuvelachtig is. Ook de gastronomie langs de route is anders.
De laatste vier etappes zijn overigens voor beide gelijk, waarbij er de mogelijkheid is om de Spirituele variant (Variante Espiritual) te lopen en te varen! Daarnaast er zijn ook mogelijkheden om eerder van de kustroute door te steken naar de centrale route. Er zijn veel mogelijkheden om de Camino Portugués op maat te maken. Vraag het ons gerust, we helpen je graag verder.
Deze officiële variant van de Portugese Camino, die één dag langer is dan de centrale route, verbindt de centrale route met de Traslatio route van de Apostel Jacobus over de Río Ulla. De extra bijzonderheid van deze mooie en bijzondere route is het afleggen van de laatste etappe per boot tussen Vila Nova de Arousa en Pontecesures (Traslatio).
Dit is dezelfde route die volgens de legende de discipelen met de overblijfselen van Sint Jacobus hebben afgelegd op weg naar de uiteindelijke rustplaats van de Apostel. Lees hierover meer op de geschiedenis pagina.
De Variante Espiritual zoals deze route genoemd wordt is 74 km lang; waarvan je 46 kilometer loopt en 28 kilometer per boot aflegt. Deze variant is bij alle Portugese Camino’s in te passen, zowel de bij kust- als de centrale route.
De route is opgedeeld in drie etappes en begint in Pontevedra, gaat door het mooie gebied van O Salnés, loopt via de prachtige Ruta de Muíños (ook wel: Ruta da Pedra e Auga (filmpje op YouTube) en eindigt na de boottocht in Pontecesures, waar het bij Padrón weer aansluit op het laatste deel van de centrale route naar Santiago.
Het volgen van deze alternatieve route is één etappe langer dan de traditionele centrale route van Pontevedra naar Padrón. Bekijk het dagprogramma voor de Spirituele Variant voor meer informatie over de indeling, de route en de prijzen.
De keuze voor het invoegen van deze bijzondere alternatieve route is aan te geven op het aanvraagformulier.
Vanuit Caminha steekt de kustroute per boot de rivier de Minho over naar La Guarda in Spanje. Er is echter ook een alternatieve route: je volgt de rivier stroomopwaarts via Vila Nova de Cerveira tot aan Valença, waar je de Minho via een brug oversteekt naar Tui. Vanaf Tui wandel je verder op de Centrale Portugese Camino.
Het aantal etappes blijft gelijk. Met deze variant blijf je langer in Portugal, wandel je iets minder langs de kust en loop je een groter deel van de Centrale Portugese Camino. Geef op het aanvraagformulier aan of je deze variant van de kustroute wilt volgen.
Dankzij de vele varianten en verbindingen tussen de twee hoofdroutes kun je de Camino Portugués op allerlei manieren aanpassen aan je eigen voorkeuren.
De Centrale route kent 16 varianten. De bekendste is de 74 km lange Variante Espiritual, die een bijzondere boottocht (de traslatio) over het water bevat. Bij de Kustroute zijn er 12 varianten waarvan de meeste direct langs zee lopen – ook wel de Senda Litoral genoemd. Daarnaast zijn er nog 3 verbindingsroutes tussen de Centrale en de Kustroute.
Meer informatie en een uitgebreide kaart…
Deze unieke en historische route leidt niet naar Santiago de Compostela, maar begint er. Vele Pelgrims kiezen er voor om na een gelopen Camino naar Santiago nog een aantal etappes te lopen naar het einde van de wereld (finis-terre=einde-wereld: volgens de Romeinen).
De Camino de Finisterre staat bekend als de verlenging van de Camino naar Santiago en verbindt de hoofdstad van Galicië met met de Kaap van Finisterre en Muxía, beide gelegen aan de legendarische Costa da Morte.
Sinds de oudheid voelden reizigers die naar deze westelijke uithoek van Europa trokken een onweerstaanbare drang om de zon te volgen. Ze waren gefascineerd door het idee het einde van het land te bereiken, waar ze de zon majestueus in de oneindigheid van de oceaan zagen verdwijnen.
We schatten dat rond de 10% van de pelgrims die in Compostela aankomen hun reis voortzetten naar Finisterre (Fisterra in het Galicisch). En velen van hen maken gebruik van de gelegenheid om ook naar Muxía (Moe-sjía) te gaan. De verbindingsetappes zijn gemarkeerd in beide richtingen, Fisterra-Muxía of Muxía-Fisterra, met wegwijzers en dubbele pijlen. Zowel Finisterre als Muxía hebben ook een religieuze betekenis voor pelgrims.
Er zijn zelfs mensen die na een bezoek aan beide eindbestemmingen van deze Camino weer terugwandelen naar Santiago en er zo een circulaire route van maken.
De Camino Portugués is een zeer goed gemarkeerde en gemakkelijk te volgen route. Als je bekend bent met navigatie of je gewoon veiliger voelt met een beschikbare GPS-navigatieoptie, zijn de GPX-tracks van de route beschikbaar, zodat je de kaart-met-route en je locatie op je mobiel, smartwatch of navigatieapparaat kunt raadplegen.
Bij een splitsing met een groot bord dat de alternatieve route uitlegt, slaan we linksaf. En we merken al gauw op dat we de enigen zijn die dat doen. De meeste pelgrims gaan rechtdoor via de klassieke route.
Vanuit Porto is het een uurtje lopen langs de traag stromende Douro om bij de Atlantische Oceaan te komen. En zo wandelen we half maart vanuit ons hotel via de kathedraal naar de kades bij het historische centrum om de rivier in westelijke richting te volgen. Een lekker zonnetje op onze rug en de route wijst zich verder zelf.