Spanje, Camino De Santiago, Galicia, Asturias, Oviedo, Lugo, Santiago de Compostela
De Camino Primitivo

De pelgrimsroute waarmee het allemaal begon

Eén van de mooiste Caminos naar Santiago

De Camino Primitivo of letterlijk, de eerste weg, is een geweldige mogelijkheid om de oorsprong van de pelgrimstocht te ontdekken. Startend vanaf de kathedraal van Oviedo loop je via het voormalige Asturische vorstendom door de bergen naar de vestingstad Lugo in Galicië. Vanaf Lugo wandel je door tot aan het dorp Melide vanwaar de route de laatste 55 km samen oploopt met die van de Camino Francés tot aan de kathedraal van Santiago de Compostela.

De route gaat de eerste 250 km dwars door dunbevolkte berggebieden met bijzondere natuur en voornamelijk via paden en onverharde wegen. Iets wat zeker bijdraagt aan de rust en landschappelijke schoonheid. Onderweg kom je ook veel historisch erfgoed tegen, vooral in de drie monumentale steden Oviedo, Lugo en natuurlijk Santiago de Compostela zelf. Het is daarom waarschijnlijk één van de mooiste pelgrimsroutes. Bekijk de 14 etappes.

Een zwaardere route

De Camino Primitivo is anders dan de andere Caminos de Santiago. Om te beginnen is de route wat veeleisender door de behoorlijke hoogteverschillen per etappe, beklimmingen zoals de Puerto de Palo en de vele onverharde paden die in regenachtige seizoenen modderachtig kunnen worden. De mogelijkheden om te overnachten onderweg zijn beperkt. Dit alles verklaart wellicht waarom van alle Pelgrims die een Camino de Santiago lopen, slechts 5% de Primitivo bewandelt. Wij vinden dit juist een pluspunt.

Relatief rustig

De lengte van de Camino Primitivo is 312 km, waarvan er 150 door Asturias gaan tot je bij A Fonsagrada de autonome regio Galicia bereikt. De meeste Pelgrims delen de route op in 13 of 14 etappes, met een gemiddelde afstand van tussen de 20 en 30 km. Anders dan langs bijvoorbeeld de Camino Frances, is het aantal accommodaties langs de route beperkt. Het blijft daardoor wel relatief rustig maar het betekent ook dat je niet overal kan overnachten. Tijdig organiseren geeft dan ook de meeste kans op leuke overnachtingsplekken.

Kortom

Het is een stevige route, vol bijzondere plaatsen, dorpjes en landschappen in twee van de meest indrukwekkende regio’s van Spanje; Asturias en Galicia. Het weer is er wisselvallig, maar dat weerhoudt je er in de meeste gevallen niet van om te genieten van de route, mooie valleien en historische rijkdommen. Een bijzondere beloning voor de Pelgrim die in de eeuwenoude voetstappen treedt van koning Alfonso II (760-842).H

Geschiedenis

Toen het vermeende graf van Apostel Jacob werd ontdekt in het jaar 813, ondernam koning Alfonso II vanuit de Oviedo de tocht naar Galicia om deze bijzondere ontdekking met eigen ogen te aanschouwen en de Apostel te eren. Hij nam de kortste route door het binnenland naar de stad Lugo om vandaar weer verder te trekken naar Compostela. Bij zijn aankomst gaf hij opdracht tot de bouw van een kerk waarin de grafresten van de Apostel zouden worden bijgezet. Deze kerk heeft het fundament gevormd voor de nu beroemde kathedraal. De route die hij ervoor uitkoos werd de eerste van alle Caminos naar Santiago, de Primitivo. In navolging van Alfonso II zijn vele pelgrims op deze bedevaart gegaan.

A-Ponte-Fereira-Melide
Embalse-de-Grandas-de-Salime-Camino-Primitivo

Alle accommodaties liggen langs de route. In de eerste helft van de tocht is het aantal dorpen schaars en wordt de lengte van sommige etappes bepaald door de mogelijkheid om ergens te overnachten. De kwaliteit van alle accomodaties is goed, maar er zijn zeker verschillen in het niveau van luxe. Zo kan het voorkomen dat je de ene dag in een prachtig vier sterren Palacio overnacht en de volgende dag in een sfeervolle, maar eenvoudige dorpsherberg met één ster. Ze zijn allemaal gastvrij en authentiek.

Alle accommodaties worden gereserveerd met logies en ontbijt en de kamers hebben eigen sanitair.

Er is voor pelgrims ook een andere manier om te overnachten op de route. Afhankelijk van het seizoen kan dat zelfs zonder iets te reserveren. In dat geval gaan pelgrims aan het einde van een etappe in een dorp of stad op zoek naar een gemeentelijke of particuliere Albergue met slaapzalen en stapelbedden en checken daar (online) in als er nog een bed beschikbaar is.

VERVOLG SAMEN MET DE CAMINO FRANCÉS

Waarom een Camino de Santiago lopen?

Er zijn vele redenen om al die de kilometers naar Santiago af te leggen. Wellicht zijn sommige ervan herkenbaar of een stimulans? Bovenal is  wandelen natuurlijk erg goed voor de fysieke en mentale gezondheid.

De tombe van de Apostel

De oorspronkelijke reden van de pelgrimstocht was het bezoeken van de overblijfselen van de Apostel en daar om vergeving voor je zonden te vragen of om te bidden voor wonderbaarlijke genezingen. Nog steeds is het bezoeken van de tombe in de kathedraal een belangrijke religieuze reden voor de bedevaart.

Een nieuw avontuur in de natuur

De Camino is de perfecte manier om even weg te zijn uit de dagelijkse sleur en nieuwe plekken te ontdekken, buiten de gebaande paden. Genieten van het glooiende landschap, idyllische paden langs landerijen, bossen, beekjes en watervallen. Een gevoel van rust en bezinning. Natuurlijk is ook het seizoen mede bepalend voor de ervaring.

Ontmoet andere pelgrims

Langs de Camino kom je pelgrims tegen van over de hele wereld. De route heeft de magie om gelijkgestemde mensen samen te brengen. Vaak start iemand alleen, maar legt al snel nieuwe contacten. Als je de behoefte hebt om meer op jezelf te zijn, zal iedereen dat respecteren. Je kunt je verhalen delen met andere pelgrims, stukken gezamenlijk lopen, samen eten. Maak een vriend op de Camino en het is mogelijk een vriend voor het leven.

Persoonlijke groei

Het lopen van een Camino kan een behoorlijke uitdaging zijn. Maar ook een kans jezelf op te laden of te overtreffen, zowel fysiek als mentaal. Gesterkt door alle ervaringen kom je aan in Santiago de Compostela. Veel mensen willen na hun eerste Camino zelfs meerdere routes naar Santiago lopen.

Cultureel erfgoed

De routes van de Camino de Santiago zijn eeuwenoud en hebben langs de route een rijkdom aan historisch en cultureel erfgoed. Verschillende beschavingen hebben in de loop der tijd hun stempel gedrukt op elk van de steden waar je doorheen komt. Indrukwekkende kathedralen, iconische kerken of bijzondere kastelen maken deel uit van de eeuwenoude geschiedenis van deze pelgrimsroute.

Camino Primitivo
Jan en Peter
Lees verder

In mei 2022 hebben we de Camino Primitivo gelopen (van Oviedo (Noord-Spanje) naar Santiago). De tocht heeft aan alle verwachtingen voldaan. Bergachtig gebied, ongerepte natuur en een ongekende weidsheid.

De goede beschrijving van de Camino die we van LuzVerde hebben gekregen geven inzicht in de zwaarte van de tocht. Etappes zijn goed te doen zijn mits goed voorbereid en met wat geluk van de weergoden. De markering van de routes is uitstekend. De gelegenheden voor overnachtingen bleken altijd uitstekend (schoon en goed) maar de nodige keren ook verrassend (soms authentiek soms qua locatie). De enige keer dat er wat onduidelijkheid was over afspraken met een B&B was Richina de Jong telefonisch goed bereikbaar om zo het probleem te kunnen oplossen.

De steden Oviedo en Lugo zijn cultureel-historisch heel interessant en hebben alles wat een Camino een Camino maakt. Vanaf Lugo gaat het landschap van heuvelachtig naar redelijk vlak. De laatste 40 km van de Camino Primitivo loopt samen met de Camino Francais. Relatief druk maar ook een fraai landschap. Dan het overweldigend eindpunt Santiago. Een groot gevoel van tevredenheid en tegelijkertijd van weemoed dat aan de pelgrimstocht een eind is gekomen. Kortom een geweldige ervaring, mede door de uitstekende organisatie van de wandeltocht door LuzVerde.

Lugo-A Ponte Fereira

Laat ons weten wanneer je zou willen vertrekken. Vanwege het geringe aantal en de kleinschaligheid zullen we eerst de beschikbaarheid van de accommodaties checken. Daarna ontvang je binnen twee werkdagen een vrijblijvend reisvoorstel.

Een impressie van de wandeltocht in 100 foto’s

Capilla Santa Bárbara-Silvela | Hulp bij de Camino Primitivo

We raden je aan om te boeken wanneer je zeker weet wanneer je wilt gaan. Hoewel het meestal rustig is op de route van de Camino Primitivo, zijn hotels en de andere accommodaties tot aan het samenkomen met de Camino Francés (na 250 km) kleinschalig en gering in aantal, dus relatief snel volgeboekt.

NB We raden aan om de vluchten pas te boeken als de wandelreis en accommodaties bevestigd zijn.

Stempel Camino

Als het je doel is om het Compostela certificaat te verkrijgen zal je minimaal de laatste 100 km van je tocht met behulp van stempels moeten vastleggen in het Credencial (de geloofsbrief) ook wel het Pelgrimspaspoort genoemd. Je kan het document ook krijgen bij de toeristenbureau’s of kopen in de kathedralen van Oviedo of Lugo.

De stempels kan je verkrijgen in hotels, herbergen, kerken, winkels en barretjes langs de route. Je hebt er minimaal 2 per dag nodig van de laatste 100 km van de tocht, de overige zijn een aandenken of kunnen worden gebruikt bij het verkrijgen van het afstandscertificaat.

De officiële Credencial voor een Camino de Santiago bevat op de eerste bladzijde persoonlijke informatie over de pelgrim, een plek voor de stempel van de instelling die dit ‘paspoort’ heeft uitgegeven en een vakje voor de laatste stempel van de Kathedraal van Santiago. De rest van de opvouwbare bladzijden bestaat uit een reeks vakjes waar verschillende stempels kunnen worden verzameld tijdens de Camino.

Voor het certificaat is het niet verplicht om de route in één keer af te leggen. Pelgrims kunnen bijvoorbeeld eerst een deel van de pelgrimstocht lopen en op een later tijdstip de reis vervolgen en doorgaan met het afstempelen van het paspoort.

Na aankomst in Santiago toon je dit document bij het Pelgrimskantoor en kom je, met voldoende stempels, in aanmerking voor het Certificaat. Je kan hierbij kiezen of je de Compostela wilt als je de tocht op religieuze of spirituele gronden hebt gemaakt, of het Pelgrimscertificaat als je de tocht met een ander doel (sport, vrijetijdsbesteding, etc) hebt ondernomen. 

Als extra document is een Afstandscertificaat te verkrijgen waarop de afgelegde afstand van de gehele tocht staat aangegeven.

In Nederland is er een Compostelaregister, bijgehouden door het Nederlands Genootschap van Sint Jacob. Je kan je hiervoor aanmelden.

De laatste 100 km van de Camino Primitivo start officieel in Lugo

De kathedraal van Oviedo, ook wel de Catedral Metropolitana de El Salvador de Oviedo genoemd, is de beste plaats om het pelgrimspaspoort en de jakobsschelp te verkrijgen.

Natuurlijk kan dit ook bij het Bureau voor Toerisme, maar bij een pelgrimstocht, beginnend bij de kathedraal, is dat niet de meest logische keuze. De aanschaf is zo ook meer te zien als en donatie aan de kerk.

De kathedraal is ook het officiële startpunt van de route. Aan de zijkant van de kerk net na de ingang is een klein loketje waar je beiden kan aanschaffen. Je kan er pinnen en de eerste stempel heb je dan al binnen.

Let wel op de openingstijden van de kathedraal want bij een vroeg vertrek in de ochtend is deze nog niet open. In dat geval kan je beter er de avond van te voren heen gaan.

Heb je geen tijd en wil je liever het pelgrimspaspoort thuis ontvangen met je reisbescheiden, dan kan dat ook. Laat ons dit weten of vraag er om bij je reisaanvraag.

Santiago de Compostela Aankomst in Santiago de Compostela

Hospital de Valparaiso

Het is een prachtige hooggelegen alternatieve etappe van de Primitivo van minimaal 24,1 km lengte tussen Borres (of Campiello +3) en Berducedo (of La Mesa +4,4), over een bergrug door onbewoond gebied met oude ruïnes en een prachtig uitzicht.

Als je de route wilt lopen moet je vooraf zeker zijn dat het weer goed is. Bij mist en regen wordt deze route ten zeerste afgeraden. Omdat er geen voorzieningen zijn op de route is het belangrijk om voldoende water en proviand mee te nemen en, ook in de zomer, de juiste uitrusting voor wind en kou bij je te hebben.

De Hospitales route betekent vrij vertaald de route van de ziekenhuizen. Afkomstig uit de middeleeuwen waren dit de kloosters waar de pelgrims konden overnachten en waar nodig werden verzorgd. Het pad loopt dan ook langs drie verschillende ruïnes van Hospitales en de Ermita van San Pasqual.

Omdat het weer niet goed valt te voorspellen in de bergen is Luz Verde terughoudend bij het integreren van deze alternatieve route in het geheel. Als de Hospitales route vanwege de weersomstandigheden op het laatste moment niet door kan gaan heeft dit impact op meerdere reserveringen tegelijk. 

Het bergachtige landschap, de paden en de rust van de natuur veranderen na Melide. Hier ontmoet de Primitivo de Camino Francés, de drukste van alle Caminos de Santiago. De laatste drie etappes zijn dan ook van een andere aard. Er is in ieder geval geen gebrek aan voorzieningen onderweg.

In welk seizoen je gaat is persoonlijk en bepalend voor je ervaring, wat je mee moet nemen en hoever je van te voren moet boeken. In feite heeft elke periode zijn voor- maar ook nadelen.

Tineo Pola de Allande Camino Primitivo

Lente
De lente is een zeer goede tijd om deze route af te leggen. De temperaturen zullen mild zijn. Toch kleven er twee nadelen aan: onstabiel weer en een toename van pollen in de lucht (allergieën). Op basis hiervan adviseren we om goed voorbereid op pad te gaan. In ieder geval zal de lente je laten genieten van de natuurlijke omgeving van de Camino Primitivo in al zijn pracht en kleur.

Zomer
De zomer is verreweg de meest populaire tijd om de Camino Primitivo te lopen om voor de hand liggende redenen. De dagen zijn langer en de meeste mensen hebben er in de zomer er ook de tijd voor. Het weer in de bergen en vanwege de noordelijke ligging is stabiel en aangenaam warm. De keerzijde is dat hierdoor de beschikbaarheid van de schaarse accommodaties in de bergen omlaag gaat. Tijdig boeken is het devies.

Herfst

Een van de belangrijkste handicaps van het lopen van de Primitivo in de herfst is de instabiliteit van het weer. Het kan vaker regenen waardoor het lopen over de vele paden en onverharde wegen een zwaardere ervaring zal worden. Met de juiste uitrusting kan je juist in alle rust genieten van de prachtige grotendeels bladverliezende omgeving en de bijbehorende herfstkleuren.

Winter
Omdat de route door bergen gaat, is het genieten van verse sneeuwval en de mooie vergezichten. Maar het kan ook intens regenen en koud zijn, wat tot een zware tocht kan leiden. Maar ook hiervoor geldt: Er zijn altijd mensen die deze factoren juist als een avontuurlijke uitdaging zien. Door goed voorbereid en met de juiste uitrusting op pad te gaan hoeft dit ook geen probleem te zijn. De bezettingsgraad van de accommodaties is laag. Al zullen enkele in de winter gesloten zijn.

De route  bevat eigenlijk geen technische moeilijkheden. Wel zijn het behoorlijke afstanden en hoogteverschillen, dus een goede wandelconditie is voor de Camino Primitivo een must. Om het minder zwaar te maken is bagagevervoer aan te raden. Je loopt dan alleen met een dagrugzak.

Daarnaast kunnen er ook extra rustdagen worden ingepland op locaties die daar geschikt voor zijn.

Je koffer of tas laat je ’s ochtends in het hotel achter bij de receptie. Terwijl je geniet van je wandeling wordt je bagage naar de volgende accommodatie op de route gebracht.

Als je een reservering hebt gemaakt zullen we je de gedetailleerde informatie toesturen over de route en een advies over wat mee te nemen waaronder soort schoenen, kleding en een dagrugzak. Het jaargetijde waarin je gaat en het te verwachten weer speelt hierbij een belangrijke rol.